Trouble in Mind (1985)

Review

Ulice Straha

Dok protiče golema reka filmske istorije, mnoge njene pritoke budu jedva vidljive dok se ponovo ne otkriju plovidbom nekog od “dokonih” filmofila kroz meandre sedme umetnosti. Neke od tih filmskih pritoka na svome dnu čuvaju bisere koji se ne ističu jačinom svog sjaja, već posebnom sineastičkom treperavošću. Takav jedan biser je i “Ulice Straha”, Alana Rudolfa, koji spada u grupu manje istaknutih i nekomercijalnih reditelja, ali solidnog učesnika na prestižnim evropskim festivalima tokom svoje karijere. U tom smislu, “Ulice Straha” su stilski najsenzibilniji Alanov rad u opusu filmova koji obuhvataju nešto širi žanrovski spektar.

Ova urbana drama je smeštena u fiktivnom gradu po imenu Kišni grad, negde u bliskoj budućnosti, ili bolje rečeno u retro budućnosti koja se naslućuje tek kroz minimalna obeležja. Zapravo, ulogu Kišnog grada su preuzele ulice i netipična arhitektura Sijetla u kome su i snimljene “Ulice Straha”. Osnovna ideja Alana Rudolfa je bila uverljiva emocionalne ranjivost likova čiji se životi vrte kroz ambijent koji je mnogo bliži snu, pri čemu se svi likovi nalaze u nekoj vrsti polusna. Međutim, u ovom slučaju se ne radi o ispoljenom nadrealističkom konceptu, već je reč o snovima za jednim boljim životom sa čežnjom za ljudskom bliskošću. Kroz međusobno preplitanje sudbina, svako od aktera traga za svojom filosofijom sigurnog doma.

Hok (Kris Kristoferson) je policajac tek izašao iz zatvora posle višegodišnje robije, jer je na očigled celog grada ubio lokalnog kriminalca Debelog Adolfa. Kup (Kit Karadin) je seoski momak koji posle niza neuspešnih pokušaja da se zaposli, isfrustriran svojom situacijom, krade novac iz kancelarije i beži sa devojkom i bebom u Kišni grad sa nadom za bolju budućnost. Ali ga nemilosrdni grad brzo uvlači u kriminalne vode i grehovni život, jer je to cena uspeha u Kišnom gradu.

Džordžiju, Kupovu devojku, sa dosta energije i temperamenta tumači Lori Singer, zvezda bioskopskog hita “Futluz” (Footloose, 1984) koji je čak i za to vreme bio više od jednog običnog muzičkog tinejdžerskog filma. I na kraju, tu je i Vanda, preduzimljiva vlasnica lokalnog restorana, stara Hokova prijateljica koju galantno igra poznata kanadska glumica, Ženevjev Bižo. Poseban kuriozitet u glumačkoj postavi je epizodna uloga kontroverznog tranvestita, Hari Glen Misteda, poznatog pod umetničkim imenom-Divajn, i kultnom bizarnom filmu iz 70-ih godina- “Ružičasti flamingosi”, Džona Votersa. Kroz ovaj dramski okvir, Alan Rudolf plete mrežu sudbine u koju su uhvaćeni svi likovi i od čijih životnih odluka zavisi celokupna budućnost drugih.

Gledano sa žanrovskog aspekta, “Ulice Straha” su zaista jedan od bisera Film noara i mogu se podvesti pod žanr Neo noar filma. U njemu su zastupljene sve bitne odlike jednog Noar filma, ali umekšane setnijom atmosferom (grad kao potencijalno opasno i destruktivno mesto za život, psihička nestabilnost likova, otuđenje, fatalizam). Što se tiče jednog dela estetike filma, u ovom slučaju je napravljen jedan interesantan modni spoj Rokabili ere iz 50-ih godina sa modnim spotovskim trendom iz 80-ih godina. Dakle, napravljena je svojevrsna ikonografsko modna simbioza koju su činile mračne boje klasičnog Noar filma i svetle, šarene boje pop kulture 80-ih godina. Kroz ovaj kontrast tonova, “Ulice Straha” pulsiraju diskretno onirički konstruisanom atmosferom ispunjenu izvanrednim kompozicijama Mark Ajšama. Primer je skoro čisto muzička scena u kojoj Džordžija besciljno trči sa bebom u rukama kroz prljave ulice Kišnog grada dok Hok vozi jedan od “oldtajmer” automobila u potrazi za njom. Posebno se ističe izvanredna melanholična džez balada, “The Hawk (El Gavilan)”, u izvođenju Merien Fejtful za koju je stihove napisao sam Kris Kristoferson, između ostalog poznat i kao jedan od najznačajnijih autora kantri muzike.

Takođe, ono što “Ulice Straha” čini vrednim gledanja, i svojevrsne retrospektive od strane ljubitelja Noar filma, je evropski duh koji “duva” između likova uz veću istančanost odnosa između njih i sa više smisla za dublje humanističke slojeve. To je verovatno bio i jedan od glavnih razloga zašto su “Ulice Straha”, na Berlinskom festival 1986. god., imale nominaciju za Zlatnog Medveda. Ipak, film na kraju nije ostao nenagrađen, pošto je u okviru Berlinskog festivala dobio specijalnu nagradu od strane Međunarodnog udruženja za umetnički film.