Spring Breakers (2012)

Četiri najbolje drugarice na kraju semestra žele da odu na Floridu gde su “zauvek prolećni praznici”, kada shvataju da su ostale bez novca, i obuzete mladalačkom euforijom i nezadovoljstvom jednoličnog života pljačkaju obližnji restoran i odlaze na odmor koji će im promeniti život.

Iz ovakvog kratkog opisa priče, mogao bi se izvući preuranjeni zaključak da je u pitanju još jedna niskorazredna krimi priča prepuna nasilja i nafilovana obnaženim ženskim telima pod sunčanim svodom Floride uz obilje bahanalija. Međutim, ako se osvrnemo na naslove kao što su “Project X” ili “21 & Over”, “SPRING BREAKERS”, iako ima istu tematsku liniju koja se odnosi na hedonističke ludorije američke omladine (ovaj se atribut danas može vezati za bilo koju omladinu), predstavlja daleko ozbiljniju kritiku savremenih mladih ljudi i  njihovog vrednosnog sistema. Suštinska razlika je u tome što su prethodna dva naslova čisto veličanje i slavljenje najprizemnijeg hedonizma kao takvog u formi tinejdžerske komedije, dok “SPRING BREAKERS” koristeći prepoznatljive stilske obrasce današnje pop kulture u potpunosti vrši jednu vrstu dekonstrukcije iste te kulture.

Ovo je ,već, jasno, u uvodnoj sceni u formi muzičkog spota gde se u usporenom snimku gomila devojaka na plaži u bikiniju njiše i pije, i gde se potentna mladost razliva u svakom frejmu, kada sve biva naglo prekinuto zamračeno sobom u kojoj leže studenti onesvešćeni od opijuma, da bi se već sledećim montažnim rezom prešlo na salu gde nekolicina studentkinja zanesena falusnim maštarijama krajnje nezainteresovano prati predavanje o Elvisu Prisliju i njegovom uticaju na pop kulturu 50-ih godina uključujući problem rasizma i Drugi svetski rat. Ovim, kao da je krajnje sažeto predstavljena apsolutna ravnodušnost današnje američke omladine prema svojoj tradiciji i istoriji koji su nestali negde u ponorima najbanalnijih seksualnih nagona.

[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=m3qgukFGgUc[/youtube]

“SPRING BREAKERS” protiče u stalnoj promeni ritma u kome se smenjuju slike žurki i euforije poput onih u muzičkim spotovima, i slike melanholičnog raspoloženja dotičnih četiri drugarica ispunjene tugom i neizvesnošću u potrazi za rajem na zemlji koga nema. Povremeno se u nekoliko navrata pojavljuje nepomična lepota neba što sugeriše da je, možda, neka vrsta raja za kojim tragaju, ipak, negde gore.

S druge strane, “SPRING BREAKERS” je vrlo oštra kritika rep muzike koja se direktno povezuje sa drogom, oružjem i drugom vrstom kriminala. Taj najgrublji materijalistički aspekt Amerike  je sjajno prikazan kroz lik lokalnog dilera i repera pod umetničkim nazivom „Alien“ koga bravurozno tumači Džejms Franko. Može se slobodno reći da je “Alien” jedna od najupečatljivijih glumačkih inkarnacija u skorije vreme i pravi simbol konkretne subkulture koja i dalje opstaje na mirisu novca, voljom za moć kroz simbiozu uličnog kriminala i muzike i hedonističkoj ekstazi postignutoj drogom, alkoholom i sirovim seksom. Pojava Džejms Franka u ulozi “Aliena” je gotovo arhetipska sa svim pratećim gestovima, pokretima i verbalnim akcijama uključujući i ikonografske detalje kao što su, naravno, tetovaže, široke naočari za sunce, havajske košulje, a posebno je bizaran njegov osmeh iza koga se kriju metalni zubi. I dok se “Alien”-ov ego šepuri rečima-ja sam napravljen sav od novca!, njegova gabaritna figura zrači krajnjom prazninom “zlatnog teleta”. Američki san koji je “Alien” postigao, a koga on naziva “dupla penetracija”, jer kad već nisi neko onda je imati samo jedno malo, je,zapravo, to “zlatno tele” kao univerzalni simbol idolopokloničke kulture.

U tom smislu, “SPRING BREAKERS” je po rediteljskom stilu narativno najbliži jednom dugometražnom muzičkom spotu, pa se na prvi pogled čini kao da  nema prave priče, ali zahvaljujući odlično uklopljenoj oniričkoj atmosferi koju upotpunjavaju zvuci klasičnog i savremenog elektro popa, film, ipak, uspeva da održi celovitost strukture što nikako nije urušilo i njegove društvene aspiracije. Kao što je rečeno u uvodnom delu teksta, “SPRING BREAKERS” je, zapravo, korišćenjem dominantnih modela današnje pop kulture kao glavnog sredstva koja kroz “bikini spotove” uzvisuje narcistički način življenja uspeo da tim istim sredstvom jedan sladak san pretvori u košmar koji osvešćuje(ovo se naročito vidi u završnoj sceni u kojoj su predmeti i odeća aktera osvetljeni neonskom svetlošću u toku obračuna bandi koji predstavlja metaforički raskid sa takvim životom).

Sve u svemu,“SPRING BREAKERS” je ozbiljna studija o jalovom eskapizmu današnjih mladih generacija ponuđena u pop formi koja im je bliska, u vremenu rapidnog opadanja vere i smisla života kada blaga reč više nije dovoljna da mladog čoveka odvrati od iskušenja, u vremenu kada on mora lično da prođe kroz tu hedonističku spiralu koju čine moć, novac, droga, alkohol, promiskuitet, i da se samo nada da iz nje neće izaći sa većim oštećenjima i nastaviti život koji nije “spring break forever”!