Ove godine je pola veka od pojave šokantnog ostvarenja Džona Burmana OSLOBAĐANJE, jednog od najslavnijih američkih filmova, koji se za mesto u kolektivnom sećanju filmske javnosti, u antologiji svetske kinematografije, ali i kao popkulturna referenca izborio svojim suvim kvalitetom. Oni koji su bili u prilici da ga vide na FEST-u 1974. doživeli su ga tih […]

Filmom ”Ševa” mlade rediteljke Katarine Krstić, prema scenariju Nađe Petrović, i srpska kinematografija je dobila svoj ”krik” protiv seksualnog i psihičkog zlostavljanja od strane iskompleksiranih mladića koji bi svoj kukavni mačizam da dokazuju kroz silovanja i iživljavanja nad krhkim ženskim bićima. Sve prisutnije žensko oslobađanje i hrabrost da se progovori učestali su naročito posle grananja […]

Radivoje Andrić, koji je oduševio publiku a stekao i poštovanje kritike ostvarenjima TRI PALME ZA DVE BITANGE I RIBICU, MUNJE i KAD PORASTEM BIĆU KENGUR, veoma je nedostajao ovih blizu dvadeset godina kako se nije oglašavao na polju celovečernjeg filma. Taj duhoviti, inventivni reditelj koji, čak i ako ima nešto ozbiljno da kaže u smislu […]

Možda pomalo i neočekivani prvi domaći hit u 2022. godini, film ZLATNI DEČKO, debitantska režija Ognjena Jankovića, prema scenariju koji je u šest ruku radio sa Vukom Ršumovićem i Aleksom Ršumovićem, uglavnom je zadovoljio svojim sadržajem i sveukupnim umetničkim dometima i utiskom. Ovo je još jedan doprinos tzv. sportskom filmu naše kinematografije, nakon ostvarenja EKIPA […]

Prisećajući se stalnih predviđanja da je umetnički film u krizi, koja su možda bila najglasnija s početka 70-ih godina 20-og veka, očigledno nije smetalo jednom Feliniju da snimi remek delo kao što je, na primer, “Amarkord”. Kao nekakav filmofil, od detinjstva uronjen u filmske pogone holivudske fabrike snova, veoma često propustim da obratim više pažnje […]

Ikonični akcioni krimić, jedan od zasluženo slavljenih od kada se pojavio, pa i u narednih pola veka. Izdržao je ispit vremena, jer su se višestruko isplatili Fridkinova posvećenost u građenju priče i karaktera, gotovo koreografski izvedene scene potere, i sjajnom kamerom Ovena Rojzmana zabeležen život ulice, atmosfera i buka Njujorka, bitisanje ono legalno, ali i […]

Ime koje je proslavilo kinematografiju Bosne i Hercegovine, Danis Tanović, čuveni oskarovac i autor nagrađivanog filma NIČIJA ZEMLJA (2001), imao je bolje i slabije filmove tokom svoje dvodecenijske karijere, ali je uvek izazivao pažnju svetskih festivala i kritičara. Tanović je autor u koga su voljni da ulažu strani producenti, a sam reditelj voli više da […]

Ovaj film je bio veliko otkriće na FEST-u 1995. godine i skrenuo pažnju na, široj javnosti, do tada nepoznatog autora. Međutim, Huanma Baho Uljoa je već sa svojim celovečernjim debijem (KRILA LEPTIRA, 1991) osvojio Zlatnu školjku za najbolji film na festivalu u San Sebastijanu, a sa istim ostvarenjem sjajno je prošao na dodeli nagrade ”Goja” […]

Jedan od doajena makedonske kinematografije, Dimitrie Osmanli (1927-2006), stigao je da tokom svoje rediteljske karijere napravi četiri igrana celovečernja filma, od kojih je ostvarenje ŽEĐ, s početka 70-ih, svojom atmosferičnošću, usijanim odnosima i fatalnim i fatumskim obrtima, negde ostavilo i najupečatljiviji utisak. Pre ovog filma potpisao je MIRNO LETO (1961) i MEMENTO (1967). To je […]

Selekcija najboljih novih serija u 2021. godini. Izbor vazi samo za one serije koje su imale premijeru u ovoj godini, dakle svoju prvu sezonu. Izuzetan broj kvalitetnih ostvarenja, uprkos i dalje aktuelnoj situaciji i pandemiji. Meni najdraza je Only Murders in the Building, za koju je Stiv Martin pisao scenario. Uzivajte! Distributivne kuce sa najvise […]

Ako je neko pomislio da se više nema šta reći o 90-im u Srbiji u obliku filmske estetike, prevario se. Debelo rabljene godine devastiranosti i sveopšteg potonuća (taj temporalni okvir iskorišćen je kao podloga u nizu dobrih ili slabijih društveno angažovanih filmova još dok ta dekada nije bila ni okončana) još mogu biti inspirativne, a […]

Filip Bajon je još jedno eminentno ime iz perioda procvata društveno-angažovanog i kritički nastrojenog poljskog filma (”Bioskop moralne anskioznosti”) u drugoj polovini 70-ih i početkom 80-ih (ARIJA ZA SPORTISTU, KLATNO), koje u novom veku nije bilo rediteljski mnogo aktivno. Zapravo je količinski radio na nivou ostalih svojih generacijski i poetički bliskih kolega, uz kvalitet koji […]

U poznim životnim i kreativnim godinama, proslavljeni mađarski reditelj Ištvan Sabo (1938) doneo je prošle godine svoj novi film KONAČNI IZVEŠTAJ, delo kroz koje se provlače i neki autobiografski momenti koji su tištali a verovatno i danas muče ovog stvaraoca. Za tumača glavne uloge, posle veoma dugog perioda, Sabo je odabarao svog vernog saradnika iz […]

Svoje filmske iskorake, kada je u pitanju kompletno autorstvo, koje podrazumeva i rediteljski posao, čuveni dramski pisac i scenarista Dušan Kovačević pravio je sa ogomnim pauzama. Ipak, njegovi filmovi BALKANSKI ŠPIJUN (1984; ko-režija sa Božidarom Nikolićem) i PROFESIONALAC (2003) imaju zapaženo mesto u istoriji YU odnosno srpske kinematografije. Uskoro će se pred publikom pojaviti njegov […]

BOLNICA PREOBRAŽENJA Edvarda Žebrovskog jedan je od najkvalitetnijih filmova poljske kinematografije iz druge polovine 70-ih godina prošlog veka, možda malo uskraćen za pažnju i pomniju analizu u trenutku kada je nastao, zato što nije pripadao tada izuzetno progresivnom i svetski afirmisanom i propraćenom talasu ”Bioskopa moralne anksioznosti”, gde su se brojni autori beskompromisno kroz svoja […]

Jedan od najzanimljivijih savremenih ruskih pozorišnih i filmskih redtelja, Kiril Serebrenikov, svojevremeno optužen zbog finansijskih malverzacija u vlastitom teatru, zbog čega je bio osuđen na kućni zatvor i nemogućnost napuštanja zemlje, uprkos svemu je i u tom, po njega kriznom i problematičnom vremenu, napravio dva filma kojima je unapredio svoju estetiku i filmografiju dopunio ostvarenjima […]

Filmski kritičar Goran Jovanović, koji se već tri decenije bavi dometima svetske i domaće kinematografije, naš je najaktivniji saradnik i jedan od najboljih i najrevnosnijih pratilaca i analitičara dometa svetskog i domaćeg filma u našoj zemlji. Nedavno je iz štampe izašla njegova najnovija knjiga POLJSKI FILM U NOVOM VEKU, koju je objavila izdavačka kuća Tercija […]

– Impresivna estetika i arhitektura scenskog uprizorenja, što je i bilo očekivano od vizionarskog talenta Deni Vilnea – Izvanredan fotografski realizam u funkciji metaforičkog prikaza pustinje kao mesta početka razvoja identiteta i parapsiholoških moći mladog vojvode Pola Atreida kroz epizode vizija budućnosti – Odličan kasting glumaca – Sjajna orijentalno onirička muzika Hans Cimera koja poprima […]

Bar po sličnosti naslova, a u manjoj meri i po narativnom toku, Ridli Skot (1938) najnovijim ostvarenjem POSLEDNJI DVOBOJ kao da simbolično zaokružuje svoju bogatu, reklo bi se čak, po kvalitetu, impresivnu filmografiju, u kojoj je prvi celovečernji naslov bio DVOBOJ DO ISTREBLJENJA (The Duelists, 1977). Taj prvi Skotov film, rađen u producentskom okrilju matične […]

Doprinos hrvatskih filmskih stvaralaca jugoslovenskoj kinematografiji u žanrovskom smislu verovatno je najveći kada se povede reč o kriminalističkim ostvarenjima. U književnosti su to sjajno radili Pavao Pavličić i Goran Tribuson, a posle su obojica ostavili traga i u filmskoj umetnosti što kroz ekranizacije njihovih uzbudljivih romana, što kroz saradnju i rad na scenarijima. Verovatno najveći […]

Kako se na jedan nepretenciozan a umetnički verodostojan način filmuje nesrećna i teška balkanska stvarnost, bez posebnog vremenskog distanciranja, najbolje je pokazao sjajni makedonski reditelj Milčo Mančevski u svom igranom prvencu, PRE KIŠE. U žiži autorovog interesovanja su nacionalna trvenja, netrpeljivosti na prostorima bivše Jugoslavije, koje se reflektuju kroz sudbine konkretnih likova. U jednima preovlađuju […]

Poznati američki reditelj Frenk Darabont proslavio se 90-ih godina prošlog veka sa dve uzbudljive i impresivne zatvorske drame, BEKSTVO IZ ŠOŠENKA (1994) i ZELENA MILJA (1999), koji se sjajno kotiraju i na listama najboljih filmova ikada, ali se početkom novog milenijuma tematski predstavio u sasvim drugačijem svetlu u ostvarenju MAŽESTIK. Kao veliki zaljubljenik u film, […]

Sjajni poljski reditelj Valerijan Borovčik (1923-2006), koji je svoju filmografiju uglavnom ispunjavao radovima rađenim u francuskoj produkciji, jedan je od autora koji su erotsko i seksualno u čoveku, ponekad suptilnim ali i gorkim i žestokim vizuelnim esejima o lepoti i prokletstvu plotskog (naročito ženskog tela), u kinematografiji uzdigli na visok umetnički nivo. Naročito aktivan 70-ih […]

Iako je Kovid-19, kao i širom sveta, bioskope u Srbiji doveo na ivicu opstanka, u nekoj ipak liberalnoj fazi odnosa prema virusu, posle jednogodišnjih intenzivnih mera zabrana i ograničenja, našoj kinematografiji se događaju hitovi. Najpre, film TOMA Dragana Bejlogrlića sasvim zasluženo puni bioskopske dvorane, svojim ubedljivim kvalitetom sjajnog biopika velikog pesnika, kompozitora, pevača i boema, […]

Dok film NEČISTA KRV – GREH PREDAKA (2021) Milutina Petrovića (scenario: Vojislav Nanović, adaptacija: Milena Marković) ubira lepe kritike i beleži solidnu gledanost, pre 25 godina u domaćim bioskopima igralo je ostvarenje NEČISTA KRV Stojana Stojčića (ATOSKI VRTOVI) koje se nije proslavilo, ali ga je publika takođe gledala u priličnom broju. Prema motivima literature Borisava […]

TRI BOJE: BELO je središnji deo čuvene trilogije jednog od najvećih evropskih reditelja, Kšištofa Kješlovskog (1941-1996). Uzimajući za naslov trilogije tri boje koje čine francusku zastavu (plavo – simbol slobode, belo kao jednakost i crveno kao bratstvo), Kješlovski je kroz storije o intimnom životu nekoliko likova nastojao da pruži jednu moguću, ne mnogo optimističnu sliku […]

Treći celovečernji igrani film Vanče Kljakovića (JEDANAESTA ZAPOVIJED, KUŽIŠ, STARI MOJ), gde je rediteljski posao obavio samostalno, USPORENO KRETANJE, jedno je od potcenjenih ostvarenja kome je bilo potrebno vreme da se izbori za pravu valorizaciju, jer to u trenutku pojave nije moglo, iako je kao produkcija snažnog Jadran filma, a u distrubuciji Croatia filma, igralo […]

Prošlo je 25 godina od smrti velikog poljskog reditelja Kšištofa Kješlovskog (1941-1996), koga sudbina i zdravlje nisu poslužili da i ovako impozantno delo učini jednim od najvećih opusa u istoriji svetske kinematografije. Sasečen je smrću onda kada je bio prepun novih planova i kada je svet zadivio svojom trilogijom: TRI BOJE: PLAVO/BELO/CRVENO. Još krajem 70-ih […]

Nije se srpska kinematografija izdašno bavila istorijom vlastite države, njenim turbulentnim tačkama i ličnostima koje su obeležile epohu. Poslednjih godina se to menja, ali čovek ne zna da li bi zbog toga trebalo da bude srećan ili ne. Velike teme znaju da se upropaste aljkavošću, površnošću, sumnjivim ili lako predvidiim namerama, sa smišljeno lukrativnim konsekvencama, […]

Kanski festival ove godine imao je bar jedno zvučno ostvarenje koje se očekivalo sa ogromnim interesovanjem. Novi film Pola Verhovena BENEDETA najavljivan je kao provokativan, sa nekoliko šokantnih prizora, ali ova priča o mukama i raspolućenosti redovnica koje vera i stege samostana (ne)sputavaju u želji da otkriju radosti tela i ljubavi, ne spada u bolja […]